شیرهای یکطرفه
شیر یکطرفه بخشی ساده ولی مهم برای یک سیستم هیدرولیک است. از این شیرها به منظور ثابت نگاه داشتن جهت جریان سیال استفاده می شود. از آنجا که نشتی آنها به دلیل قابلیت آب بندی مناسب صفر است، می توان از شیرهای یکطرفه برای قفل کردن جریان خروجی از سیلندر (جک) استفاده نمود.
شیرهای یکطرفه به دو دسته کلی شیرهای یکطرفه ساده و شیرهای یکطرفه با تحریک خط فرمان تقسیم می شوند که در ادامه به توصیف ویژگی های هر کدام از این نوع شیرها پرداخته می شود.
۱- شیر یکطرفه ساده
ساده ترین نوع شیرهای کنترل جهت شیر یکطرفه ساده است که حرکت سیال را در یک جهت امکان پذیر ساخته و از حرکت آن در جهت مقابل جلوگیری می نماید.
در این شیرها به طور معمول برای بسته نگه داشتن مجرا توسط سوپاپ، از یک فنر سبک استفاده می شود. به گونه ای که در جهت حرکت آزاد، نیروی فشار سیال به آسانی بر نیروی فنر (حدود psi 5) غلبه می نماید. درحالی که در جهت مخالف، با افزایش فشار، نیرویی که سوپاپ را به نشیمنگاه می فشارد افزایش یافته و مسیر همچنان بسته باقی می ماند.
برخی از کاربردهای شیر یکطرفه ساده عبارتند از:
- تامین مسیر برگشت جریان به موازات شیرهای کنترل فشار
- محافظت از فیلتر و جلوگیری از کاویتاسیون
- جداسازی بخش های مختلف مدار هیدرولیک
۲- شیر یکطرفه با تحریک خط فرمان
از آنجا که معمولا بخش ناچیزی از جریان از طریق قرقره شیرهای کنترل جهت نشت می نماید، در جایی که سیلندر تحت فشار نیازمند توقف است می توان از نوع دیگری از شیرهای یکطرفه استفاده نمود. این نوع شیر یکطرفه، شیر یکطرفه با خط فرمان نام دارد.
شیر یکطرفه با خط فرمان از خانواده شیرهای یکطرفه است. با این حال در صورت بالا رفتن فشار در خط فرمان، مسیری که در حالت عادی مسدود است نیز باز شده و به سیال اجازه عبور داده می شود. در مکانیزم داخلی این شیر، سوپاپ توسط یک فنر سبک در محل خود بسته نگاه داشته شده و در زمان لزوم حرکت سیال در جهت مخالف، از طریق مجرای ورودی خط فرمان باید به پیستونی که به انتهای سوپاپ متصل است فشار کافی وارد شود.
جهت جلوگیری از افزایش فشار در پشت پیستون، مجرای جداگانه ای جهت تخلیه روغن تعبیه شده است. از شیرهای یکطرفه با خط فرمان معمولا به منظور قفل کردن سیلندرهای هیدرولیکی در موقعیت مورد نظر استفاده می گردد.